Vua di động Trung Quốc lụi tàn

Bird từng là hãng di động lớn nhất Trung Quốc một thời. Ảnh: Yicai.

Được thành lập năm 1992, Bird bắt đầu ở thị trường máy nhắn tin. Nửa thập kỷ sau, doanh nghiệp nội địa Trung Quốc này bán được hơn 1 triệu thiết bị, chiếm 20% thị phần ở quốc gia tỷ dân. Khi máy nhắn tin được thay thế bằng điện thoại di động, Bird ra mắt sản phẩm đầu tiên vào năm 1999.

Chỉ thời gian ngắn sau, doanh nghiệp đạt đến đỉnh cao. Năm 2003, họ bán được hơn 10 triệu thiết bị một năm. Con số này giúp Bird thắng cả Motorola và Nokia, trở thành công ty điện thoại lớn nhất Trung Quốc.

Model Bird S2000 với kiểu dáng nắp gập, có khả năng bắt sóng mạnh, từng là tiêu chuẩn của doanh nhân mới nổi những năm 2000. Các dòng máy giá mềm, thiết kế thời trang nhắm đến người dùng nữ cũng được ưa chuộng tại quốc gia tỷ dân.

Model nắp gập S2000 của Bird. Ảnh: QQ.

Bước ngoặt diễn ra vào 2007 khi iPhone ra đời, mở ra thời kỳ smartphone. Bird bị kẹt giữa việc tiếp tục làm điện thoại nhái giá rẻ hoặc đầu tư vào smartphone nghiêm túc. Họ không còn lợi thế cạnh tranh khi sản phẩm thiếu điểm nhấn, lợi thế giá rẻ cũng không còn.

Đến thập niên 2010, Bird bắt đầu từ bỏ thương hiệu, chuyển sang làm thuê (ODM). Họ kiếm “tiền lẻ” bằng việc làm smartphone bán sang các quốc gia mới nổi. Việc không sở hữu giá trị cốt lõi khiến nhà sản xuất này dần lụi tàn, bị thị trường đào thải. Đến 2022, lượng máy họ xuất xưởng còn dưới 500.000.

Năm 2023, doanh thu Bird kiếm được vào khoảng 500 triệu NDT, giảm 11%. Họ lỗ ròng 43 triệu NDT khi các khoản đầu tư không hiệu quả. Điều này khiến doanh nghiệp đứng trước nguy cơ bị hủy niêm yết. Tương lai của công ty này cũng mờ mịt như Coolpad hay Gionee, những ông lớn điện thoại Trung Quốc khác phải phá sản vì chậm thay đổi.

Ngoài ra, doanh nghiệp cũng có mối quan hệ với Transsion, “vua smartphone châu Phi” có nguồn gốc Trung Quốc. Nhóm sáng lập công ty vốn là thành viên đội phát triển nước ngoài của Bird. Tuy nhiên, họ hiện hoạt động độc lập, không có quan hệ về vốn.