Sáng 5/5, Quốc hội khai mạc kỳ họp thứ 9 với rất nhiều nội dung quan trọng liên quan việc tinh gọn tổ chức bộ máy và sắp xếp đơn vị hành chính các cấp.

Trao đổi với phóng viên Dân trí, PGS.TS Vũ Văn Phúc (Phó Chủ tịch Hội đồng Khoa học các cơ quan Đảng Trung ương, nguyên Tổng Biên tập Tạp chí Cộng sản) nhấn mạnh hệ thống chính quyền địa phương ở nước ta đã có nhiều lần sáp nhập, chia tách, nhưng lần này được coi là một cuộc cách mạng chưa có tiền lệ.

Trước hết, vì chủ trương này được cùng một lúc triển khai ở cả ba cấp cấp tỉnh, cấp huyện, cấp xã. Đây cũng là lần đầu tiên trong lịch sử nước ta bỏ cấp huyện, thực hiện chính quyền địa phương hai cấp (cấp tỉnh, cấp xã).

PGS.TS Vũ Văn Phúc (Ảnh: Thành Đông).

Cũng theo ông Phúc, đây là lần đầu tiên cả nước cùng lúc sáp nhập, hợp nhất cả cấp tỉnh và cấp xã. Hơn nữa, việc sáp nhập, hợp nhất đơn vị hành chính cấp tỉnh, cấp xã, bỏ cấp huyện được thực hiện trong một thời gian rất ngắn, đặt trong tổng thể cuộc cách mạng tinh gọn tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị.

Theo sự thống nhất của Trung ương, sau sáp nhập, cả nước sẽ giảm từ 63 xuống còn 34 tỉnh thành với số biên chế giảm 18.440. Đơn vị hành chính cấp xã giảm từ 10.035 xuống còn hơn 3.320 đơn vị (tương đương 66,91%), biên chế giảm 110.780.

"Sau cuộc cách mạng về tinh gọn tổ chức bộ máy, hệ thống chính trị ở nước ta từ Trung ương đến cấp xã giảm nhiều đầu mối, rất tinh gọn; đồng thời sàng lọc, tinh gọn đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức", theo ông Phúc, đây là tiền đề rất quan trọng, là điều kiện vô cùng cần thiết về tổ chức bộ máy và đội ngũ cán bộ, để đưa đất nước bước vào kỷ nguyên mới.

Một trong những nguyên tắc và cũng là ưu tiên trong sắp xếp các tỉnh thành, như lưu ý của Tổng Bí thư Tô Lâm, không chỉ là sáp nhập cơ học "hai cộng hai bằng bốn", mà phải là "hai cộng hai lớn hơn bốn".

Ông Phúc lý giải định hướng này có nghĩa không phải giảm số lượng đơn vị hành chính cấp tỉnh, cấp xã một cách đơn thuần. Mà quan trọng hơn, sau sáp nhập, các tỉnh, thành hay xã mới được hình thành phải có sức mạnh lớn hơn nhiều so với sức mạnh đơn vị cộng lại theo cách cơ học.

"Sau sáp nhập, các đơn vị hành chính mới phải có không gian phát triển mới, có điều kiện phát triển nguồn lực cao hơn, phục vụ nhân dân tốt hơn", ông Phúc nhấn mạnh.

Theo ông, mỗi tỉnh, thành hay xã sau sáp nhập sẽ có các thế mạnh, lợi thế riêng có thể bổ sung cho nhau, hỗ trợ nhau, làm tiền đề cho nhau cùng phát triển, tạo nên sức mạnh tổng hợp lớn hơn.

"Vì vậy, hai cộng hai không phải bằng bốn, mà lớn hơn bốn nhiều lần", ông Phúc nhấn mạnh.

Cũng theo chỉ đạo của Tổng Bí thư, quá trình sáp nhập tỉnh, thành cần bảo đảm quản lý đất đai và tài sản công một cách công khai, minh bạch và chuyên nghiệp. Đặc biệt phải lưu ý các khu vực có tiềm năng phát triển lớn, nhằm tránh thất thoát, lãng phí, lợi ích nhóm".

PGS.TS Vũ Văn Phúc nhận định chỉ đạo này rất đúng và kịp thời, nhằm khắc phục một thực tế là khi sáp nhập, hợp nhất, một số địa phương để lãng phí, thất thoát đất đai, tài sản công do tình trạng "cha chung không ai khóc".

Các tỉnh, thành sau sáp nhập sẽ có không gian phát triển mới rộng lớn hơn (Ảnh: Hữu Nghị).

Theo ông, thực tế cũng có tình trạng do sáp nhập nên cán bộ, công chức thiếu trách nhiệm, buông lỏng quản lý, cũng có tình trạng cán bộ, công chức lo lắng về vị trí công tác nên lơ là, thiếu trách nhiệm trong công việc…

Ông Phúc kỳ vọng sau sáp nhập, thực hiện chính quyền địa phương hai cấp với số lượng đơn vị hành chính cấp tỉnh, cấp xã ít hơn, tinh gọn hơn, chúng ta sẽ có bộ máy hoạt động hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả hơn, phục vụ nhân dân tốt hơn, thiết thực hơn, đáp ứng yêu cầu đưa đất nước bước vào kỷ nguyên mới - kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.

Để thực hiện mục tiêu này, ông Phúc đề xuất nhiều giải pháp, trong đó có việc sàng lọc, lựa chọn, bố trí đội ngũ cán bộ cấp tỉnh, cấp xã, nhất là người đứng đầu, thật sự có tâm, có tầm, thật sự có uy tín trong Đảng, trong nhân dân; dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm vì lợi ích chung và không cục bộ địa phương, phe cánh, lợi ích nhóm...

Ngoài ra, theo ông Phúc, chúng ta cũng cần có chính sách đãi ngộ thỏa đáng để giữ chân người tài, người làm việc tốt và người bị ảnh hưởng do sắp xếp, tinh gọn bộ máy...

Dantri.com.vn

Nguồn:https://dantri.com.vn/xa-hoi/sap-nhap-tinh-thanh-khi-hai-cong-hai-phai-lon-hon-bon-20250504221326898.htm