Sự tích Nghè Vẹt và mối liên hệ với nhà Trịnh:

Tương truyền rằng, vào thời Trịnh Kiểm, mẹ ông bị quân nhà Mạc sát hại và ném xuống sông. Kỳ lạ thay, thi hài bà trôi đến đâu, một đàn vẹt lớn lại bay đến che phủ như một đám mây. Dân làng chứng kiến sự việc kỳ lạ này đã vớt thi hài và chôn cất. Nơi an táng sau đó nổi lên một gò đất giữa sông, được cho là "thiên táng". Đàn vẹt vẫn tiếp tục bay lượn quanh khu vực một thời gian dài rồi mới bay đi.

Để tưởng nhớ mẹ và ghi nhận điềm lạ này, Trịnh Kiểm đã cho lập một ngôi nghè tại đây và đặt tên là Nghè Vẹt. Từ đó, vẹt trở thành một biểu tượng linh thiêng của dòng họ Trịnh.

Nghè Vẹt và 12 đời Chúa Trịnh:

Nghè Vẹt không chỉ là nơi thờ tự thân mẫu của Trịnh Kiểm mà còn là nơi thờ cúng 12 đời chúa Trịnh. Theo các cụ cao niên trong vùng, trước đây trong nghè còn có 12 pho tượng phỗng và 12 con vẹt gỗ lớn, tượng trưng cho 12 vị chúa.