ដោយលេងសើច នៅថ្ងៃដែលមានពន្លឺថ្ងៃក្តៅបន្ទាប់ពីភ្លៀង រង់ចាំរដូវផ្ការីកមកដល់ មិត្តម្នាក់បានបបួលខ្ញុំទៅលេងតំបន់សង្រ្គាម Ba Long ស្រាប់តែខ្ញុំនឹកឃើញខគម្ពីរមួយចំនួននៃកំណាព្យរបស់ហ្លួងអាន៖ "ទូកខ្ញុំឡើងចុះបាឡុង / ដឹកកម្មាភិបាលឆ្លងកាត់តំបន់សង្រ្គាម (...) អ្នកណាទៅកំពង់ផែត្រាំ ត្រលប់ពីព្រលឹម វាពិបាកពេលយប់ )។

ទន្លេថាច់ហានហូរកាត់ក្រុងក្វាងទ្រី - រូបថត៖ V.LAN

កំណាព្យបានបង្កប់នូវសេចក្តីស្រឡាញ់ដ៏ធំធេងចំពោះទឹកដី និងប្រជាជនខេត្ត Quang Tri ដែលហូរកាត់សង្រ្គាមតស៊ូពីរ រហូតមកដល់សព្វថ្ងៃនេះ បន្ទាប់ពីពាក់កណ្តាលសតវត្សនៃសន្តិភាព និងការបង្រួបបង្រួម នៅតែបន្ទរតាមដងទន្លេ ក្នុងទីជនបទដែលមានទន្លេជាច្រើន កំពង់ផែជាច្រើន និងឆ្នេរជាច្រើន។ នេះក៏ជាកំណាព្យដ៏ល្បីរបស់ហ្លួងអានផងដែរ ដែលដល់ពេលនិយាយដល់គាត់ភ្លាម មនុស្សម្នានឹកដល់រឿង The Ferry Girl ហើយមនុស្សជាច្រើនយល់ច្រឡំថាគាត់មានកំណាព្យតែមួយប៉ុណ្ណោះ ដោយហៅគាត់ថា "កវីកំណាព្យមួយ"។

តាមពិតទៅ ទោះបីជាគាត់ជាកម្មាភិបាលនយោបាយ/វប្បធម៌ក៏ដោយ គាត់ក៏មានអាជីពផ្នែកអក្សរសាស្ត្រដែលបានបន្សល់ទុកនូវកេរ្តិ៍ឈ្មោះដ៏រឹងមាំនៅលើទឹកដីកំណើតវប្បធម៌ដែលគាត់បានកើត និងធំធាត់ផងដែរ៖ ណាង ហៀនហ្លួង (កំណាព្យ ឆ្នាំ 1962) វេ ចុងផា (ស្រាវជ្រាវ ឆ្នាំ 1984) ថូ ទុង ធៀនវឿង មៀនថាម (ការស្រាវជ្រាវ, 1994), ថូ និង ម៉ៃ (២ អា មៀ ) របស់ហ្លួងអាន (២០០៤)។

ឈ្មោះពិតរបស់ Luong An គឺ Nguyen Luong An កើតនៅឆ្នាំ 1920 នៅ Trieu Tai, Trieu Phong, Quang Tri ។ គាត់បានសិក្សានៅស្រុកកំណើតរបស់គាត់ បន្ទាប់មកបានទៅសាលា Quoc Hoc Hue បានបញ្ចប់ការសិក្សាពី Thanh Chung ហើយគាត់កំពុងសិក្សាថ្នាក់បរិញ្ញាបត្រ ពេលគាត់ចូលបម្រើការងារជាមួយ Viet Minh (ឧសភា 1945) បដិវត្តខែសីហា គាត់ធ្វើការនៅគណៈកម្មាធិការរដ្ឋបាលកណ្តាល បន្ទាប់មកគណៈកម្មាធិការរដ្ឋបាលខេត្ត Quang Tri ។

ចាប់ពីពេលនោះមក លោកបានកាន់មុខតំណែងជាច្រើនដូចជា សកម្មភាពវប្បធម៌ និងសិល្បៈក្នុងគណៈកម្មាធិការបក្សខេត្ត រណសិរ្ស Lien Viet ខេត្ត Quang Tri បន្ទាប់មកគណៈកម្មាធិការបក្ស Lien Khu 4 (1949) ប្រធាននិពន្ធនៃសកម្មភាពវប្បធម៌ និងកាសែត Thong Nhat (1958-1972) អនុប្រធាននាយកដ្ឋានវប្បធម៌ Quang Tri (1973) សមាជិកអចិន្ត្រៃយ៍នៃសមាគមសិល្បករខេត្ត Li Binh ។ (១៩៨៣) រហូតដល់ចូលនិវត្តន៍ (១៩៨៤)។

អ្នកខ្លះនិយាយថា៖ «មុនបដិវត្តន៍ខែសីហា ប្រហែលឆ្នាំ ១៩៤១ គាត់បានធ្វើការជាមន្ត្រីរាជការរដ្ឋបាល ហើយចាប់ផ្តើមសរសេរកំណាព្យ ប៉ុន្តែមិនបានជោគជ័យច្រើនទេ» (Tran Manh Thuong, Vietnam Literary Writers, Volume 1, Culture and Information Publishing House, 2008, p.1045)។ តាមពិតទៅ លោក Luong An មក​កំណាព្យ​តាំងពី​ថ្ងៃ​ដែល​លោក​ចាក​ចេញពី​ស្រុក​កំណើត​មក​សិក្សា​នៅ​សាលា Quoc Hoc ហើយ​បាន​ចាប់ផ្តើម​បោះពុម្ព​កំណាព្យ​ដំបូង​គេ​នៅ​កាសែត Trang An ( និទាឃរដូវ​នៅ​ស្រុក​កំណើត តាម​ដង​ទន្លេ Huong, Thuoi truoc, Dan ao...)។

ជាការពិតណាស់ នៅក្នុងនិន្នាការទូទៅនៃចលនាកំណាព្យថ្មីនៅពេលនោះ កំណាព្យរបស់យុវជនអាយុដប់ប្រាំបួន ឬម្ភៃដូចគាត់ក៏បានបញ្ចេញសម្លេងដូចគ្នាជាមួយនឹងកំណាព្យមនោសញ្ចេតនាថា "និទាឃរដូវនៅស្រុកកំណើតខ្ញុំប្រៀបបាននឹងផ្ការីក / ផ្លូវដែលមានខ្យល់បក់ខ្លាំងជាមួយមនុស្សឆ្លងកាត់ / វាំងននស្តើងនៃអ័ព្ទតោងជាប់នឹងជើងដ៏កក់ក្តៅរបស់ខ្ញុំ / មែកឈើនិងស្លឹកឈើដែលស្ងប់ស្ងាត់រង់ចាំផ្ទះរបស់ខ្ញុំ" ។ នៅ Hue, 1939) ។

បន្ទាប់ពីបញ្ចប់ Thanh Chung គាត់បានបន្តការសិក្សាថ្នាក់បរិញ្ញាបត្ររយៈពេលពីរបីខែ ប៉ុន្តែដោយសារគ្រួសាររបស់គាត់មានជីវភាពក្រីក្រ និងមានបងប្អូនបង្កើតជាច្រើន ទើបគាត់គ្មានលុយរៀនបន្ត។ “បន្ទាប់មក ហ្លួងអាន បានចូលប្រឡងចូលបម្រើការងារក្នុងរាជវង្សភាគខាងត្បូងក្នុងឆ្នាំ ១៩៤១ ហើយត្រូវបានតែងតាំងជា “ថៅហ្វៃ” ដែលជាមុខតំណែងលេខាប្រចាំថ្ងៃចូលឯកសារផ្លូវការនៅក្រសួងបុគ្គលិក។

វាគឺជាកំឡុងប៉ុន្មានឆ្នាំទាំងនេះ ដោយសារការរស់នៅក្នុងទឹកដីដែលកវីដ៏ប៉ិនប្រសប់ជាច្រើនរបស់ប្រទេសបានប្រមូលផ្តុំ ហើយដោយសារពេលទំនេររបស់គាត់ ហ្លួងអានបានបោះពុម្ពកំណាព្យដំបូងរបស់គាត់នៅក្នុងកាសែត Trang An ដែលជាកាសែតដែលគាត់បានសហការជាទៀងទាត់ជាមួយ "អ្នកយកព័ត៌មានកីឡា" (Nguyen Khac Phe, Thay Loi Epilogue, book Tuyen Tap Luong An, 04 Thuan Hoa, 04) ។ ៥៦៨-៥៦៩)។ ហើយនៅក្នុងមុខតំណែងនេះ គាត់បានផ្តល់ព័ត៌មានដែលមានប្រយោជន៍ដល់វៀតមិញ តាមរយៈជនរួមជាតិ និងមិត្តរួមថ្នាក់របស់គាត់គឺអ្នកកាសែត Hong Chuong។

ក្រៅពីកំណាព្យ "Giọt mẫu chung" ប្រវែងជាងមួយពាន់ខ (បោះពុម្ពដំបូងក្នុងកម្រង Luong An ឆ្នាំ 2004) ដែលបានសរសេរអំពីការតស៊ូរបស់ប្រជាជន Kinh Thuong នៅតំបន់ខ្ពង់រាបភាគកណ្តាល គេអាចនិយាយបានថា ពេញមួយអាជីពនិពន្ធរបស់គាត់ជាងហុកសិបឆ្នាំ Luong An បានជ្រួតជ្រាបយ៉ាងជ្រៅនូវប៊ិចរបស់គាត់ Binh ស្រុកកំណើត និងប្រជាជនចំនួនបី។ ប្រភេទអក្សរសាស្ត្រដែលគាត់បានចូលរួម៖ កំណាព្យ ការស្រាវជ្រាវ និងរូបគំនូរ។ វាជាតំបន់សាភ័ណភ្ពក្រាស់ ដែលអារម្មណ៍ និងខ្លឹមសារនៃសោភ័ណភាពកើតឡើង ហើយជាទឹកដីកំណើតប្រកបដោយការច្នៃប្រឌិតរបស់អ្នកនិពន្ធ។

គ្រាន់តែក្រឡេកមើលចំណងជើងនៃស្នាដៃអាចប្រាប់រឿងនេះបាន។ ជាមួយកំណាព្យ ហៀងលួងស៊ុន ភ្លឺឡើង ត្រឡប់មកហៀនលួង ធនាគារហៀងលួង ផ្លូវវីញគីម រលកខ្យល់ វៀត នឹកស្រុកកំណើត លើទន្លេសាឡុង ស្តាប់រឿងព្រេងទន្លេដាករ៉ុង ចម្រៀងអំពីទន្លេថាច់ហាន រាត្រីហាយឡាង តាំយ៉ាំង តាមដងទន្លេហឿង អូហឺ លះបង់ 16 ឆ្នាំ ប្រជាជនមានអ្នកតស៊ូ។ សាមញ្ញ និងទន់ភ្លន់ដូចដំឡូង និងគ្រាប់ស្រូវ ខំធ្វើការតែឆ្លាត និងធន់ជុំវិញតំបន់ព្រំដែន គ្រាន់តែអានចំណងជើងក៏នឹកស្មានថាគេជាមនុស្សចាំងផ្សែង និងភ្លើងនៃគ្រាប់កាំភ្លើង និងគ្រាប់បែក ៖ នារីសាឡាង ទាហានចាស់ អ្នកចាស់នៅដែនទឹក បុរសចំណាស់តាមមាត់ទន្លេ ក្មេងស្រីតាមដងទន្លេ ផ្ញើអ្នកតាមឡានក្រុង ជួបស្រីៗឆ្លងព្រំដែន...

កំណាព្យរបស់គាត់គឺនិទានរឿងអំពីធម្មជាតិ រឿងមនុស្ស និងដី ទន្លេ និងទឹក បង្ហាញពីក្តីប្រាថ្នាចង់បានសន្តិភាព និងឯកភាពជាតិ គំនិតរបស់មនុស្សនៅជនបទក្រីក្រពោរពេញដោយការឈឺចាប់ និងការអាក់អន់ចិត្តដោយសារការបែកបាក់ និងគ្រាប់បែក៖ "និយាយអំពីស្រុកកំណើតនៅភាគខាងត្បូង ហ្លួងអានមិនមានការឈឺចាប់ និងទុក្ខសោកទេ ហើយក៏មិនស្តាប់ដែរ ។ ចិត្ត” (Hoang Minh Chau, កំណាព្យអំពីការតស៊ូដើម្បីបង្រួបបង្រួម ទស្សនាវដ្តីអក្សរសិល្ប៍ លេខ ២០៧)។

ទាក់ទងនឹងសុភាសិត ស្នាដៃល្អិតល្អន់ ប្រយ័ត្នប្រយែងរបស់អ្នកប្រាជ្ញ និងត្រួសត្រាយនៃការប្រមូល និងស្រាវជ្រាវក៏វិលជុំវិញទឹកដី និងមនុស្សដែលគាត់ស្រលាញ់ផងដែរ ដូចជា Verses Against the French (ក៏ប្រមូលបានជាចម្បងនៅតំបន់ Binh Tri Thien និងតំបន់ចាស់ទី 4) Tung Thien Vuong Mien Tham ថូម៉ៃ អាម និង ហឺផូ ដែលជាអ្នកស្រាវជ្រាវដែលមានជំនាញវិជ្ជាជីវៈ។

ក្រៅពីនេះ លោកក៏មានរូបគំនូរដ៏អង់អាច ដូចជាកម្រងអនុស្សាវរីយ៍អំពីបុគ្គលល្បីៗ អ្នកនិពន្ធ និងមនុស្សដែលបានរួមចំណែកដល់ប្រទេសជាតិ ពោរពេញទៅដោយរបកគំហើញទាក់ទងនឹងប្រវត្តិសាស្ត្រ និងវប្បធម៌នៃមាតុភូមិ ដូចជា Duong Van An, Nguyen Ham Ninh, Le Thanh Phan, Duong Tuong, Tran Xuan Hoa, Nguyen Duc Don ...។

គាត់ថែមទាំងមានទស្សនៈពេញលេញ និងជាប់លាប់ក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្ររបស់អ្នកនិពន្ធមុនឆ្នាំ 1945 មកពីខេត្ត Quang Tri ដូចជា Dang Dung, Bui Duc Tai, Nguyen Huu Than, Nguyen Cong Tiep, Nguyen Van Hien, Nguyen Cuu Truong, Tran Dinh Tuc, Phan Van Huy, Hoang Huu Xung, Nguyen Nhu Khue, Nguyen Trung, Leu Dang Bai, Trinh ។ Van Hy លោក Phan Van Dat ជាមួយនឹងក្តីបារម្ភ និងទំនួលខុសត្រូវរបស់បញ្ញវន្តម្នាក់ចំពោះមាតុភូមិរបស់ខ្លួនថា៖ «គ្រាន់តែរាប់រាជវង្សង្វៀន ក្វាងទ្រីមានបណ្ឌិតរាជវង្ស ៤ នាក់ វេជ្ជបណ្ឌិត ១១ នាក់ អនុបណ្ឌិត ១០ នាក់ និងបរិញ្ញាបត្រចិនជាង ១៦៥ នាក់ ប៉ុន្តែរហូតមកដល់ពេលនេះចំនួនអ្នកនិពន្ធដែលមិនទាន់មានកម្រិតនៅឡើយ។ ការបាត់បង់តាមរយៈគ្រោះមហន្តរាយធម្មជាតិ ភ្លើងឆេះ និងសង្រ្គាម ការស្រាវជ្រាវដែលមិនអាចសន្និដ្ឋានរបស់យើងក៏ជាបុព្វហេតុមួយដែរ” (Luong An Anthology, op. cit., p.375)។

លើសពីនេះ ក្នុងនាមជាអ្នកខាងក្នុង លោកក៏បានណែនាំអង្គការអក្សរសាស្ត្រ និងសិល្បៈក្នុងសម័យសង្រ្គាមតស៊ូនៅខេត្ត Quang Tri ដូចជាក្រុម Nguon Han (មិនមែនប្រទេសតែមួយជាមួយប្រភព Han) មានមតិ ឬពិភាក្សាបញ្ហាអក្សរសិល្ប៍បច្ចុប្បន្នមួយចំនួន ដូចជាមតិមួយចំនួនតាមរយៈការចងក្រង និងការងារបកប្រែនៅក្នុងសៀវភៅមួយចំនួនដែលបានបោះពុម្ពថ្មីៗនេះ ដែលមានខ្លឹមសារទាក់ទងនឹង Thua Thien Hue ការពិភាក្សាបន្ថែមទៀតលើអត្ថបទផ្លាស់ប្តូរជាមួយអ្នកនិពន្ធ។ "ណាំជី..."; ឬក្នុងទិសដៅមួយទៀត គាត់បានសិក្សាស្រាវជ្រាវភូមិសាស្ត្រអំពីដី ភ្នំ និងទន្លេនៃស្រុកកំណើតរបស់គាត់ ដូចជា រឿងព្រេងនៃទន្លេ Dakrong អក្សរសិល្ប៍ Xuan My ទន្លេ Non Mai River Han ទន្លេដែលហូរជារៀងរហូត...

ស្នាដៃស្រាវជ្រាវ និងកម្រងរូបភាពបញ្ឈររបស់គាត់គឺពោរពេញទៅដោយព្រឹត្តិការណ៍ ឯកសារដែលអាចទុកចិត្តបាន សំបូរទៅដោយរបកគំហើញ និងការរិះគន់ មានការជជែកវែកញែកយ៉ាងតឹងរ៉ឹង និងពោរពេញដោយរូបភាព ដូច្នេះពួកគេកំពុងទាក់ទាញអ្នកអាន។ ជាពិសេស នៅខាងក្រោយទំព័រសៀវភៅ មនុស្សម្នាក់អាចឮដង្ហើមនៃពាក្យនីមួយៗ នៅក្រោមជម្រៅនៃស្រទាប់វប្បធម៌ដ៏សម្បូរបែបនៃទីជនបទ Quang Tri និងទូលំទូលាយជាងនេះទៅទៀតគឺ វិញ្ញាណអវយវៈដែលលាតសន្ធឹងពី Deo Ngang ដល់ Hai Van ។

ជួបជាមួយស្រីស្អាតក្មេងៗ ចៅទួតរបស់នារីសាឡាងដែល "ឡើងចុះបាឡុង" ក្នុងថ្ងៃនិទាឃរដូវដ៏ភ្លឺស្វាង បេះដូងខ្ញុំស្រាប់តែមានអារម្មណ៍ក្រៀមក្រំ ហើយខ្ញុំប្រាថ្នាចង់បានអ្វីមួយដែលមិនអាចក្លាយជាការពិត ថាប្រសិនបើមានតែហ្លួងអាននៅរស់ដល់ថ្ងៃនេះ ឃើញផ្ទាល់នឹងភ្នែក មាតុភូមិជាទីស្រឡាញ់របស់គាត់ប្រែប្រួលពីមួយថ្ងៃទៅមួយថ្ងៃ។ ពេលនេះ Quang Tri គឺភ្លឺដូចនិទាឃរដូវ កាន់តែស្រស់ស្អាត ជាមួយនឹងផ្លូវហាយវេ Trans-Asia សួនឧស្សាហកម្ម កំពង់ផែសមុទ្រ... និងសូម្បីតែគម្រោងសាងសង់ព្រលានយន្តហោះ។ Quang Tri ទាំងមូលកំពុងស្វាគមន៍និទាឃរដូវដោយរីករាយជាមួយនឹងផ្កា apricot ពណ៌លឿងដ៏អស្ចារ្យ។

ផាំភូផុង