Đọc “Tờ dollar đoản hậu” - Ngẫm về “thế thái nhân tình”

Tập truyện ngắn “Tờ dollar đoản hậu” của tác giả Chinh Văn. Ảnh: DUY KHÔI

22 truyện ngắn gói gọn trong quyển sách chỉ hơn 100 trang. Cách viết chắt lọc từ ngữ, chi tiết và cô đọng hình ảnh là điều tạo ấn tượng cho bạn đọc ở tập truyện này. Những truyện ngắn này có mô-típ và cốt truyện không hẳn mới, bởi vì hoặc đã được nhiều cây bút khai thác ở nhiều loại hình nghệ thuật khác nhau, hoặc người đọc đã bắt gặp đâu đó ngoài xã hội. Nhưng với cái nhìn của một nhà giáo về hưu, tác giả Chinh Văn đã thành công thu hút người đọc.

“Ăn tết với “oxy”” là câu chuyện về một người đàn ông không nghèo nhưng thích dựa dẫm và khoái “mác Tây” của chàng rể ngoại quốc. “Cân mẹ” cũng là câu chuyện không mới: “Cha mẹ nuôi con biển hồ lai láng/ Con nuôi cha mẹ tính tháng tính ngày”. Hay với “Đám giỗ không có nhang”, đó là nỗi lòng của người mẹ già khi phải theo những đứa con “Việt kiều” lên thành phố để làm đám giỗ chồng mình ở nhà hàng, không nhang khói, chỉ có thức ăn Tây và nhạc ngoại…

Trong 22 mảnh ghép cho bức tranh mang tên “thế thái nhân tình” của quyển sách này, gây ấn tượng mạnh là truyện “Con ma nhà bà Ái”. Một người phụ nữ từng được người khác giúp đỡ, nhưng về xế chiều ân nhân hoạn nạn, phải bán nhà cho con gái của người phụ nữ, bà lại làm ngơ. Cái kết, dù căn nhà đó con gái mua cho mình, nhưng bà không dám một lần bước chân vào, nói qua loa rằng “có ma”. Đó là “con ma” trong lòng bà! Tác giả dụng công miêu tả tiếp nối bà Ái lúc còn là nữ sinh, bị bệnh ngặt nghèo và được người đàn ông nọ âm thầm giúp đỡ, rồi đứa con bà Ái ra đời... qua đó cá tính nhân vật được khắc họa rõ nét.

Hay với truyện ngắn được chọn làm nhan đề cho sách - “Tờ dollar đoản hậu” - là câu chuyện người phụ nữ bỏ chồng bỏ con để đi lấy chồng ngoại quốc, ước mơ đổi đời, trớ trêu hơn nữa là: “Trồng tre trở gốc lên trời/ Con chị qua đời thì thế con em”. Hình ảnh cậu bé được người đàn bà sang trọng cho tờ tiền 100 đô-la mà không biết bà là mẹ mình và cũng không biết đó là tiền gì, nên đã xé toạc, được tác giả Chinh Văn xây dựng đắt giá, gợi nhiều nghĩ suy cho độc giả.

Thế thái nhân tình mà tác giả Chinh Văn kể trong tập truyện có những khoảng lặng và có những điều bất nhẫn. Nhưng điều khiến người đọc nhẹ lòng là tác giả không lên án, không “lên gân” dạy đời mà chỉ dừng lại ở vai trò người kể chuyện. Khoảng lặng sau từng trang sách dành để người đọc suy và ngẫm. Tiến sĩ Nguyễn Quốc Nam, Phó Chủ tịch Hội Nhà văn TP Cần Thơ, cho rằng: “Chính bằng sự lặng im ấy mới khiến người đọc nhói tim. “Tờ dollar đoản hậu” là một truyện ngắn đáng đọc, không chỉ để giải trí, mà còn để sống chậm lại - một chút - giữa đời sống đầy vội vã hôm nay”.

ĐĂNG HUỲNH

Nguồn: https://baocantho.com.vn/doc-to-dollar-doan-hau-ngam-ve-the-thai-nhan-tinh--a189802.html