Dịch vụ tài chính vi mô thời... AI

Cán bộ TCVM Thanh Hóa ứng dụng AI và Big Data vào hoạt động.

Nhạy bén với chuyển đổi số, thúc đẩy tài chính toàn diện

Cuộc cách mạng của trí tuệ nhân tạo (AI) đã và đang trở thành động lực thôi thúc mạnh mẽ thay đổi nền tảng kinh tế - xã hội, trong đó có dịch vụ tài chính. Với các tổ chức TCVM, nơi mỗi khoản vay nhỏ đều gắn với sinh kế và niềm tin của các gia đình nông thôn, AI không đơn thuần là “tối ưu chi phí”, mà có thể là công cụ mở rộng tiếp cận công bằng, giảm rào cản hồ sơ và đưa ra quyết định tín dụng tinh tế hơn. Tuy nhiên, tiềm năng này chỉ hiện thực khi được triển khai có trách nhiệm kết hợp công nghệ, con người và khung quản trị phù hợp.

Tại Thanh Hóa, Tổ chức TCVM Thanh Hóa đã có những bước chuyển mình mạnh mẽ khi ứng dụng AI vào hoạt động giúp tối ưu hóa hiệu quả, hiệu suất công việc trong thời đại mới. Tổ chức TCVM Thanh Hóa chú trọng ứng dụng công nghệ, thúc đẩy chuyển đổi số vào hoạt động (website, phần mềm quản lý, kênh hỗ trợ qua zalo...) để nâng cao năng lực quản trị, tích lũy dữ liệu giao dịch, minh bạch dòng tiền và tạo điều kiện cho việc áp dụng các công cụ phân tích nâng cao, đa dạng hóa và cải thiện chất lượng dịch vụ. Nhờ cơ sở dữ liệu khách hàng được chuẩn hóa và số hóa, TCVM có thể rút ngắn thời gian xử lý hồ sơ và giảm sử dụng giấy tờ. Đây là một trong những tiền đề thuận lợi để tiến tới thử nghiệm các giải pháp AI phù hợp với mô hình TCVM.

Ứng dụng AI và phân tích dữ liệu lớn (Big Data) trong các hoạt động TCVM Thanh Hóa

Việc ứng dụng AI và phân tích dữ liệu lớn (Big Data) cho phép các Tổ chức TCVM nói chung, TCVM Thanh Hóa nói riêng có những bước phát triển đột phá với ba hoạt động cốt lõi.

AI và Big Data cho phép đánh giá rủi ro chính xác hơn bằng “alternative data” - dữ liệu thay thế. Thay vì chỉ dựa vào lịch sử tín dụng không tồn tại ở nhiều người vay nông thôn, hiện nay, TCVM Thanh Hóa có thể dùng dữ liệu giao dịch, lịch sử thanh toán hóa đơn, hành vi bán hàng, thậm chí dữ liệu mạng xã hội hoặc dữ liệu đại lý để dự đoán khả năng trả nợ, thẩm định người vay. Điều này “mở cửa” cho những khách hàng hiện chưa có hồ sơ tín dụng, chưa có nhiều thông tin lịch sử tín dụng, nhưng thực sự có năng lực trả nợ.

Nhờ ứng dụng AI và Big Data, Tổ chức TCVM Thanh Hóa có thể tự động hóa quy trình, rút ngắn thời gian phục vụ khách hàng. Phần mềm quản lý được nâng cấp liên tục với khả năng kiểm tra hồ sơ, trích xuất thông tin, và hỗ trợ phê duyệt sơ bộ giúp rút ngắn thời gian xét duyệt. Điều này có ý nghĩa to lớn đối với khách hàng cần vốn kịp thời. Đồng thời việc gửi đơn vay qua website, tư vấn online qua zalo, messenger,... có thể nâng cao trải nghiệm phục vụ 24/7 ở khu vực vùng sâu, vùng xa.

Với quản trị danh mục và cảnh báo sớm rủi ro, mô hình dự báo và phân nhóm khách hàng giúp tổ chức tập trung nguồn lực phòng ngừa nợ xấu, tối ưu chiến lược thu nợ và tư vấn tài chính kịp thời.

Những ứng dụng này không chỉ giúp giảm chi phí vận hành mà còn có thể tăng khả năng cấp vốn an toàn cho các đối tượng khách hàng là người nghèo, thu nhập thấp, phụ nữ khởi nghiệp với vốn vay vi mô... Khi được triển khai đúng cách, AI có thể đem tới ba lợi ích đồng thời cho TCVM Thanh Hóa và khách hàng, đó là: Mở rộng khả năng tiếp cận; tăng tốc và thân thiện; kéo dài ảnh hưởng xanh.

Theo đó, nhiều lao động tự do, tiểu thương, hộ nông dân không có lịch sử tín dụng sẽ có cơ hội vay hợp lý hơn. Hồ sơ xét duyệt nhanh, kênh giao tiếp số như zalo/ứng dụng giúp giảm chi phí di chuyển cho khách hàng vùng sâu. Khi AI hỗ trợ đánh giá năng lực và khả năng sinh lời của mô hình kinh doanh xanh, vốn “xanh” (green credit) sẽ được phân bổ hiệu quả hơn, từ đó góp phần vào mục tiêu phát triển bền vững mà TCVM Thanh Hóa đang hướng tới.

Tuy nhiên, Tổ chức TCVM Thanh Hóa nhận thức rõ rằng: Để đạt được những mục tiêu đó cần có lộ trình với kế hoạch, định hướng cụ thể. Do đó, trên cơ sở phân tích, đánh giá tình hình quốc tế và trong nước, bám sát các định hướng chiến lược, mục tiêu, sứ mệnh, Tổ chức TCVM Thanh Hóa đã linh hoạt, chủ động xây dựng lộ trình phù hợp với xu thế chung và thực tiễn đơn vị.

Trước nhất, việc chuẩn hóa dữ liệu là bước đi đầu tiên, tạo tiền đề quan trọng để có thể số hóa toàn bộ hoạt động của tổ chức, bao gồm việc chuẩn hóa hồ sơ, giao dịch, lịch sử trả nợ; đồng thời thu thập sự đồng ý một cách minh bạch từ khách hàng theo quy định bảo mật.

AI là công cụ, con người là trung tâm, Tổ chức TCVM Thanh Hóa ứng dụng AI cho phê duyệt sơ bộ, còn quyết định cuối cùng do cán bộ tín dụng kiểm duyệt, để vừa tăng tốc vừa bảo đảm nguyên tắc tài chính, nêu cao tinh thần trách nhiệm của cán bộ, nhân viên với công việc được giao.

Thí điểm cho một sản phẩm cụ thể, ví như tín dụng xanh cho trang trại rau hữu cơ; đánh giá mô hình bằng dữ liệu sản xuất, bán hàng, lịch sử hưởng các chương trình đào tạo tài chính... TCVM Thanh Hóa có lợi thế khi đã có danh sách khách hàng tham gia mô hình xanh.

Đào tạo và nâng cao năng lực chuyển đổi số, ứng dụng AI, Big Data cho cán bộ, nhân viên là điều không thể bỏ qua trong mọi chiến lược phát triển. Cán bộ tín dụng cần hiểu cơ chế hoạt động của các ứng dụng AI, biết cách giải thích lý do từ chối/hỗ trợ khách hàng và thực hành các biện pháp phòng rủi ro đạo đức.

Hình thành khung quản trị AI và đẩy mạnh hợp tác để xây dựng khung kiểm soát mô hình, đánh giá độ công bằng và tuân thủ luật pháp cũng là nội dung quan trọng mà Tổ chức TCVM đã triển khai thực hiện và mong muốn đẩy mạnh hơn nữa trong thời gian tới.

AI không phải là mục tiêu cuối cùng mà là một phương tiện giúp các TCVM thực hiện tốt hơn sứ mệnh xã hội: đưa vốn tới đúng người, đúng thời điểm với tinh thần trách nhiệm và sự minh bạch. Với những kết quả đã đạt được và nỗ lực không ngừng nghỉ, Tổ chức TCVM Thanh Hóa đã và đang góp phần tích cực phát triển nông nghiệp, nông dân và nông thôn bền vững.

Bài và ảnh: Hoàng Linh

Nguồn: https://baothanhhoa.vn/dich-vu-tai-chinh-vi-mo-thoi-ai-258839.htm